พระพุฒาจารย์ (มา อินฺทสโร)
พระพุฒาจารย์ (มา อินฺทสโร)
พระพุฒาจารย์ (มา อินฺทส โร) หรือ นายมา นามเรียกขานเมื่อเป็นพระภิกษุ ท่านเจ้ามา เกิดในแผ่นดินรัชกาลที่ 3 วันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2380 ย่านสำเพ็ง (ปัจจุบันคือเขตสัมพันธวงศ์) ท่านจึงเป็นคนกรุงเทพมหานครโดยกำเนิด บิดาชื่อนายทองอยู่ มารดาชื่อนางแช่ม อุปสมบทเมื่อปีพ.ศ. 2404 ในวัย 25 ปี ที่ วัดจักรวรรดิราชาวาสวรมหาวิหาร ปัจจุบันคือ วัดสามปลื้ม ได้ฉายาว่า อินฺทสโร ความหมายว่า ผู้มีเสียงเหมือนพระอินทร์
หลังจากอุปสมบทแล้ว ท่านได้ศึกษาวิปัสสนาธุระโดยออกจาริกธุดงค์ตามป่าเขาเสียเป็นส่วนใหญ่ ท่านสนใจพุทธาคมเป็นอย่างยิ่ง จึงตระเวรเล่าเรียนจากในที่ต่างๆ จนเชี่ยวชาญ หลังจากนั้นจึงได้กลับมาเป็นอาจารย์สอนวิปัสสนากรรมฐานอยู่ที่ วัดสามปลื้ม เป็นที่รู้จักในนาม พระอาจารย์มา ช่วงเลานั้นเป็นรัชสมัยของรัชกาลที่ 4 หลังจากนั้นท่านได้รับการแต่งตั้งเป็น พระปลัด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ท่านได้เริ่มสร้างพระพระพุทธรูปเนื้อโลหะในแบบพระชัยวัฒน์ เป็นที่มาของตำนาน พระชัยวัฒน์ ท่านเจ้ามาอันทรงคุณค่า จัดอยู่ในเบญจภาคีพระชัยวัฒน์ยอดนิยมของประเทศไทย
พระพุฒาจารย์ (มา อินฺทสโร) เป็นพระเถราจารย์ผู้มีบารมีแก่กล้า รัชกาลที่ 6 จึงได้ทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นพิเศษ ในปีพ.ศ. 2456 โดยเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระพุฒาจารย์ พระราชาคณะยก ไม่มีเปรียญ ซึ่งพระภิกษุน้อยรูปนักที่จะได้รับพระราชทาน
9 ตุลาคม พ.ศ. 2457 พระพุฒาจารย์ มรณภาพเนื่องด้วยอาพาธเป็นลม รวมสิริอายุ 77 ปี 52 พรรษา รัชกาลที่ 6 เสด็จมาพระราชทานเพลิงด้วยพระองค์เอง ในวันที่ 2 พฤษภาคม 2458
